سی-۱۷ گلوبمستر ۳
نوع هواپیما	باربری نظامی
کشور سازنده	ایالات متحده
شرکت سازنده	بوئینگ[۱]
تاریخ نخستین پرواز	ژوئن ۱۹۹۳
وضعیت کنونی	در حال استفاده
بکارگیرنده(ها)	ایالات متحده استرالیا امارات متحدهٔ عربی
تعداد ساخته‌شده	۲۰۰+
بهای هر فروند	۲۰۲ میلیون دلار

سی-۱۷ گلوبمستر ۳ (به انگلیسی: C-17 Globemaster III) بزرگترین و مجهزترین هواپیمای باربری موجود در نیروی هوایی آمریکا می‌باشد. این هواپیما توانایی رساندن انواع بار و نیروها را با سرعت بالا به پایگاه‌های منطقهٔ نبرد را دارد. این هواپیما در عین حال می‌تواند نیروهای تاکتییکی را از جایی به جایی دیگر جابه‌جا کند. دیگر ویژگی آن توانایی جابه‌جایی مجروحان جنگی در شرایط سخت است. این توانایی‌های متفاوت باعث افزایش قدرت ناوگان باربری نیروی هوایی آمریکا در سراسر جهان شده‌است. اثرگذاری حمل نیروها با هواپیما به توانایی آن‌ها در انتقال سریع و مداوم نیروها به نزدیک‌ترین مکان ممکن در میدان جنگ مربوط است. ^[۲]

تجهیزات [ویرایش]

این هواپیما دارای ضریب اطمینان بالایی است، به طوری که موفقیت آن در ماموریت‌ها در حدود ۹۲ درصد می‌باشد. برای هر ساعت پرواز به ۲۰ ساعت/خدمه تعمیر احتیاج دارد و همیشه حدود ۷۴ تا ۸۲ درصد آماده به پرواز است. ضمانت بوئینگ، اطمینان به این ارقام را بالاتر می‌برد.

طول این هواپیما حدود ۱۷۴ پا (۵۳ m) است و گسترهٔ بال‌های آن در حدود ۱۶۹٫۱۰ پا (۵۱٫۵۴ m) می‌باشند. این هواپیما از ۴ موتور، با قابلیت چرخش معکوس و دارای گواهی‌نامهٔ اداره هوانوردی فدرال، پرت اند ویتنی اف-۱۱۷-پی‌وی۱۰۰ (نام نظامی موتور تجاری پرت اند ویتنی پی‌وی۲۰۴۰) بهره می‌برد. این موتورها روی بوئینگ ۷۵۷ هم نصب هستند. رانش هر موتور در حدود ۴۰٬۴۰۰ پوند (۱۸٬۳۰۰ kg) می‌باشد. رانشگرهای معکوس برای جلوگیری از ورود قطعات هواپیما یا گردوخاک به درون موتور، جریان هوا را به سمت بالا و پایین هدایت می‌کنند. از نرم‌افزارهای منحصر تجاری در سیستم پرواز هواپیما بسیار استفاده شده‌است، از آن‌ها می‌توان نرم‌افزار اونیک نیروی هوایی ایالات متحده نام برد.

هواپیما توسط گروه ۳ نفره اداره می‌شود (یک خلبان، یک کمک خلبان و یک مسئول انبار)، همین میزان نیروی انسانی مورد نیاز و در نتیجهٔ آن هزینه‌های اضافی را کاهش می‌دهد. بار در هواپیما از طریق درهای بزرگ انتهای هواپیما وارد آن می‌شود. سی-۱۷ توانایی حمل تمامی ابزارهای قابل حمل هواییارتش ایالات متحده را دارد.

حداکثر وزن بار برای این هواپیما حدود ۱۷۰٫۹۰۰ پوند (۷۷٫۵۱۹ kg) است و بیشترین وزن آن برای بلند شدن می‌تواند حدود ۵۸۵٫۰۰۰ پوند (۲۶۵٫۳۵۲ kg) باشد. با باری با وزن ۱۶۹٫۰۰۰ پوند (۷۶٫۶۵۷ kg) و ارتفاعی برابر ۲۸٫۰۰۰ پا (۸٫۵۳۴ m)، سی-۱۷ بدون سوخترسانی دوباره می‌تواند حدود ۲٬۴۰۰ مایل دریایی (۴٬۴۰۰ km) پرواز کند. سرعت آن در حال کروز (بهترین حالت پرواز) حدود ۴۵۰ گره دریایی (۸۳۰ km/h) است. این هواپیما می‌تواند حدوذ ۱۰۲ چتربازبه همراه وسایلشان را به هدف برساند.

طراحی این هواپیما به صورتی است که امکان نشست و برخاست آن را در باندهای کوچک فراهم می‌کند. این هوپیما توانایی نشستن و بلند شدن در باندی با طول ۳٫۵۰۰ پا (۱٫۰۶۷ m) و با عرض ۹۰ پا (۲۷ m) را دارد. حتی در این باند بسیار باریک این هواپیما با توجه به امکاناتی که دارد می‌تواند دور بزند.

تاریخچه در نیروی هوایی ایالات متحده [ویرایش]

هواپیمای سی-۱۷ پرواز آزمایشی خود را ۱۵ سپتامبر ۱۹۹۱ انجام داد و در ۱۴ ژوئن ۱۹۹۳ اولین مدل ساخته‌شدهٔ آن به پایگاه نیروی هوایی چارلستونتحویل داده‌شد. اولین اسکادران سی-۱۷، با نام اسکادران باری هفدهم، در ۱۷ ژانویه ۱۹۹۵ به بهره‌برداری رسید. نیروی هوایی ایالات متحده ابتدا تصمیم به خرید ۱۲۰ فروند از این هواپیماها را گرفت. این ۱۲۰ فروند تا پایان نوامبر ۲۰۰۴ به نیروی هوایی آمریکا تحویل داده شد. بودجهٔ کنونی خرید ۲۰۵ هواپیما از این مدل را پیش بینی کرده است.

این ۱۲۰ هواپیما در پایگاه نیروی هوایی چارلستون، مک‌کورد (اولین هواپیما در ژوئیه ۱۹۹۹)، آلتوس و حفاظت ملی هوایی در جکسون قرار دارند. در اوت ۲۰۰۵ پایگاه ذخیره هوایی مارچ در کالیفرنیا اولین از ۸ هواپیما مورد نیاز خود را تحویل گرفت و در فوریه ۲۰۰۶ اولین هواپیمای سی-۱۷ به پایگاه هیکام درهاوایی تحویل داده‌شد.

کشورهای داراری سی-۱۷

کشورهای استفاده‌کننده از این هواپیما [ویرایش]

در سطح جهان، بوئینگ حدود ۲۷۷ فروند سی-۱۷ را به تحویل داده‌است. قرارداد بوئینگ با نیروی هوایی آمریکا به بهره‌برداری از ۲۲۳ هواپیما تا پایان سپتامبر ۲۰۱۲ ختم می‌شود. تا فوریه ۲۰۱۱ بوئینگ حدود ۲۰۷ سی-۱۷ را تحویل نیروی هوایی داده‌است. ۲۰ فروند از سی-۱۷ ها هم در خدمت ۵ مشتری بین‌المللی هستند. در نوامبر ۲۰۱۰، رئیس‌جمهور اوباما اعلام کرد کههند خواهان به خدمت گرفتن ۱۰ فروند سی-۱۷ است. کنگرهٔ آمریکا در اواخر اکتبر ۲۰۱۰ نامهٔ کوییت برای داشتن یک سی-۱۷ را قبول کرد. در ژانویه ۲۰۱۰ امارت متحدهٔ عربی و بوئینگ برای خرید ۱۰ فروند سی-۱۷ برای سال‌های ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ به توافق رسیدند. نیروی هوایی سلطنتی کانادا و استرالیا هر کدام ۴ فروند از این هواپیماها را در اختیار دارند. نیروی هوایی بریتانیا ۷ سی-۱۷ را تا کنون خریداری کرده‌است. ^[۳] گروه صلح بین‌المللی دوازده ملیتی وناتو نیز ۳ سی-۱۷ دریافت کرده‌اند. قطر هم تاکنون تنها کشور خاورمیانه است که از سال ۲۰۰۹ از دو فروند از این هواپیماها بهره می‌برد.^[۴]

ویژگی‌ها [ویرایش]

• استفادهٔ اصلی: جابه‌جایی بار و نیروها
• سازندهٔ اصلی: شرکت بوئینگ
• موتور: چهار موتور توربوفن پرت اند ویتنی اف۱۱۷-پی‌وی-۱۰۰
• رانش: ۴۰٬۴۰۰ پوند (۱۸٬۳۰۰ kg)
• طول بال: ۵۱.۷۴ متر
• طول: ۵۳ متر
• ارتفاع: ۱۶.۷۹ متر